SÜRTÜNME KUVVETİ
SÜRTÜNME KUVVETİ(Fs)
Birbirine temas eden iki maddenin harekete karşı gösterdiği direnç sonucu ortaya
çıkan kuvvete …………………….adı verilir.
sürtünme kuvveti
sürtünme kuvveti(Fs)
F (kuvvet)
Cismin hareket yönüne her zaman zıt yöndedir
Buzda yürümek zordur. Ancak normal
yolda yürümek kolaydır. Buzda
yürümenin zor olmasının nedeni
…………………………..
Elimiz kuru iken cam kavanozu rahatlıkla
tutabiliriz elimizle kavanoz arasındaki
sürtünme sayesinde.
Ancak parmaklarımıza sıvı yağ sürüp
kavanozu tuttuğumuzda kavanoz
elimizden kayar.
Sürtünmenin az olmasındandır
Kayıp düşmesinin nedeni
sürtünmenin az olmasıdır.
Sürtünme kuvveti
1.Cismin ağırlığına
2.Sürtünen yüzeyin cinsine bağlıdır.(toprak,cam,mermer,buz…..
Ağırlık arttıkça sürtünme kuvveti ……..
Sürtünen yüzeyin pürüzlülüğü arttıkça sürtünme kuvveti……...
Sürtünme kuvveti sürtünen yüzeyin genişliğine alanına bağlı
değildir.
artar
artar
Birbirine sürtünen cisimler kinetik enerjilerini……………
Kaybolan enerji yok……... ……Isıya dönüşür.
Sürtünme kuvveti cismin hızını ……………………bir kuvvettir.
kaybeder.
olmaz
azaltıcı
Yerde yuvarlanan top yavaşlar ve bir süre sonra durur.
Topun durmasının nedeni …………………
sürtünmedir
Pürüzlü yüzeyde hızı azalır bir süre sonra durur.
Pürüzsüz yüzeyde sabit süratle yoluna devam eder
❑ Uçakların ön
yüzeylerinin sivri
olması
❑ Gemilerin uçlarının
“v” şeklinde olması
❑ Suda yaşayan
hayvanların uçlarının
sivri olması
Sürtünmeyi azaltmak için
❑Göçmen kuşların
“v” şeklinde uçması
❑Bisiklet
sürücülerinin hava
direncini azaltmak için
başlarını öne doğru
eğmeleri.
Sürtünmeyi artırmak için
❑Sürücülerin kışın
arabaların tekerleklerine
zincir takmaları sürtünmeyi
arttırmak içindir.
❑Zeminde kaymamak için
yüzeyin pürüzlülüğü artırılır
Olumsuz yönleri vardır.
Olumsuz yanı makine parçalarının
birbirine değmesi sonucu
yıpranması aşınması buda parça
değişmesi, enerji israfına neden
olur.
Araçların havayla, zeminle
sürtünmesinden dolayı daha yavaş
hareket etmesine daha fazla yakıt
harcanmasına neden olur.
Sürtünme kuvvetinin
Olumlu yönleri vardır
❑ Yazı yazabilmemiz
❑ Yağmur damlalarının
yere yavaş düşmesi
❑ Rahatça yürüyüp
koşmamız
❑ Paraşütle yere
atlayanların yere
yavaş düşmesi
Sürtünme kuvveti yalnızca katı yüzeyler arasında
etkili değildir.
Sıvılar ve gazlar da sürtünme kuvveti uygular.
Su içindeki cisimlerin hareketini zorlaştıran kuvvete
su direnci denir
Su direncinden dolayı Yüzen birinin aldığı yol,
yürüyen birinin aldığı yoldan azdır
Su direnci
Uçaklar, otomobiller ve gemiler daha hızlı hareket edebilmeleri için
hava direnci ve su direncini en aza indirecek şekilde tasarlanır.
Paraşütle atlayan birinin güvenli bir şekilde yere inişini sağlayan kuvvet,
hava direncidir.
Havadaki cisimlerin hareketini
zorlaştıran kuvvete de hava direnci adı
verilir.
HAVA
DİRENCİ
Sürtünmeyi
nasıl
azaltabilirim?
ÇÖZÜM
•Hareketi kolaylaştırmak için cisimlerin altlarına tekerlek
takarım
•Zeminin pürüzlülüğü giderilir zımparalanır, yağlarım…
Aynı ağırlıktaki üç cisim farklı yüzeylerde
hareket ettirilmek isteniyor .Hangi
zeminde daha az hangi zeminde daha
fazla kuvvet uygulanır?
Soru
Buz zeminde sürtünmenin azlığından
dolayı cismi hareket ettirmemiz çok
kolay yani az kuvvet uygularız
fakat toprak zeminde cismi hareket
ettirmemiz sürtünmeden dolayı çok
zordur fazla kuvvet uygularız
ÇÖZÜM
Yukarıda serbest bırakılan K cisminin sürtünmesiz ve sürtünmeli
yüzeylerde izlediği yollar verilmiştir.
Sürtünmesiz yüzeyde cisim bırakıldığı
seviyeye kadar çıkabilir
Sürtünmeli yüzeyde cisim bırakıldığı
seviyeye çıkamaz. Bunun nedeni
NEDİR?
Sürtünmesiz yüzeyde cisim bırakıldığı
seviyeye kadar çıkabilir
Sürtünmeli yüzeyde cisim bırakıldığı
seviyeye çıkamaz. Bunun nedeni,
sürtünmeli yüzeyde cismin enerjisinin bir
kısmının ısıya dönüşmesidir
K noktasından harekete başlayan cisim N noktasında
durmuştur. Cismin K, L, M noktalarındaki sürati 4 m /
solduğuna göre,
I. K - L yolu sürtünmesizdir.
II. L - M yolu sürtünmesizdir.
III. M - N yolu sürtünmelidir. verilenlerinden hangileri
doğrudur?
A. I ve II B. I ve III C. II ve III D. I, II ve III
K noktasından harekete başlayan cisim N noktasında
durmuştur. Cismin K, L, M noktalarındaki sürati 4 m /
solduğuna göre,
I. K - L yolu sürtünmesizdir.
II. L - M yolu sürtünmesizdir.
III. M - N yolu sürtünmelidir. verilenlerinden hangileri
doğrudur?
A. I ve II B. I ve III C. II ve III D. I, II ve III
Cisimler eğimli bir
yerden aşağı inerken hızı
artar, artmıyorsa eğimli
yol sürtünmelidir
Yol sürtünmesizse sürati değişmez
Sürtünmeli ise sürati azalır
Yukarıda K noktasından 3 m/s süratle bırakılan
topun süratleri verilmiştir.
Buna göre hangi yollar kesinlikle sürtünmeli-dir?
A.K – L
B.B. L - M
C. L - M, M - N
D. K - L, L - M, M - N
Yukarıda K noktasından 3 m/s süratle bırakılan
topun süratleri verilmiştir.
Buna göre hangi yollar kesinlikle sürtünmeli-dir?
A.K – L
B.B. L - M
C. L - M, M - N
D. K - L, L - M, M - N
L-M arasında
sürati azaldığı için
L-M arası kesinlikle
sürtünmeli
M-N arasında
sürati artması
beklenirken
artmamışsa M-N
arası
sürtünmelidir.
Çözüm
